Szlak Współtwórców Niepodległości

Projekt wydobycia na światło lokalnych działaczy i dowódców Polskiej Organizacji Wojskowej, bohaterów drugiego planu, nauczycieli, ludzi kultury itp., osób zasłużonych dla Niepodległości.

Zadania

  • Biało – czerwone pomniki – ozdobienie pomników współtwórców niepodległości barwami narodowymi.
    Zobacz opis

    Art. 4 ust. 1 Konstytucji RP stanowi, że: Barwami Rzeczypospolitej Polskiej są kolory biały i czerwony, ułożone w dwóch poziomych, równoległych pasach tej samej szerokości, z których górny jest koloru białego, a dolny koloru czerwonego. Dodatkowo w ust. 2 tego artykułu podano, że: przy umieszczaniu barw Rzeczypospolitej Polskiej w układzie pionowym kolor biały umieszcza się po lewej stronie płaszczyzny oglądanej z przodu.

    Biało – czerwoną umieszczamy w miejscach publicznych podczas świąt państwowych. Jest z nami także w chwilach wyjątkowych, np. podczas zawodów sportowych lub gdy chcemy podkreślić naszą narodowość.

    Odnajdźcie w swojej okolicy pomniki (tablice, obeliski) współtwórców niepodległości, umieśćcie na nim biało – czerwoną szarfę i udokumentujcie to. Pokuście się o poszukanie pomników osób innych niż Józef Piłsudski.

  • Zorganizowanie happeningu lub przedstawienia teatralnego związanego z wybranym bohaterem.
    Zobacz opis

    W czasie Polski rozbiorowej kultura miała niezwykle znaczenie w umacnianiu świadomości narodowej Polaków. Pisarze, malarze, kompozytorzy niejednokrotnie tworzyli "ku pokrzepieniu serc".

    Do Krakowa i Lwowa, gdzie możliwe było wystawianie sztuk bez cenzury, mieszkańcy zaborów rosyjskiego i pruskiego przyjeżdżali po siłę i wsparcie, by wzmocnić ducha narodowego.

    Przygotujcie happening lub spektakl, który będzie związany z bohaterem współtworzącym Polskę Niepodległą. Happening wymagać będzie od Was umiejętności improwizacji, natomiast przedstawienie teatralne obycia scenicznego. Od Was zależy, czy skorzystacie z gotowego scenariusza, czy zdecydujecie się stworzyć własny. Zadbajcie o rekwizyty i oprawę muzyczną. Warto pamiętać o zaproszeniach i plakatach, by o Waszym przedsięwzięciu dowiedziało się jak najwięcej osób.

  • Udział w konkursach organizowanych przez instytucje, np. Instytut Pamięci Narodowej, Muzeum Historii Polski, Narodowe Centrum Kultury i inne.
    Zobacz opis
    Zadanie uznaje się za zaliczone, jeśli szkoła zostanie finalistą, laureatem konkursu lub zaangażuje do wzięcia udziału w konkursie min. 15 osób.
  • Patroni ulic – odkrywanie postaci związanych z odzyskaniem niepodległości.
    Zobacz opis

    Anna Henryka Pustowójtówna, Józef Maksymilian Ossoliński, Józef Haller, Stanisław Taczak …. Co dzień przemierzamy ulice, na których można zobaczyć te nazwiska. I jeszcze wiele innych. Zastanawialiście się kiedykolwiek, co to za osoby, jakie historie są z nimi związane, co wniosły w nasze historię i ile im zawdzięczamy?

    Rozejrzycie się wokół siebie. Może w swoim mieście odnajdziecie miejsca, ulice, skwery, których patronami są ludzie związani z odzyskaniem niepodległości? Poznajcie ich losy, poszukajcie innych miejsc z nimi związanymi, w wybranej przez siebie formie zachęćcie innych do poznania tej osoby.

  • Zainicjowanie uczynienia patronem ulicy jednej z osób związanej z odzyskaniem niepodległości.
    Zobacz opis

    123 lata niewoli, 123 lata pomnożone przez 365 dni... w tym czasie okresy walki zbrojnej i pracy u podstaw, działania społeczne i kultura, trwanie tu i teraz, a także emigracja. Wszystko z jedną myślą – do wolnej Polski.

    Wiele z osób, które przyczyniły się do odzyskania niepodległości w roku 1918 pozostaje dziś anonimowymi. Pamiętamy o przywódcach powstań, o naukowcach, być może o Józefie Maksymilianie Ossolińskim, założycielu słynnej Biblioteki, ale przecież tych cichych żołnierzy niepodległości było wielu więcej.

    Wybierzcie taką osobę, poznajcie jej historię i zainicjujcie działania uczynienia jej patronem ulicy – sprawdźcie procedury, które obowiązują w takiej sytuacji, przeprowadźcie rozmowy z lokalnymi decydentami (np. władzami dzielnicy), zachęćcie innych do wsparcia Waszej inicjatywy.

  • Przygotowanie projektu trasy turystycznej związanej z wydarzeniami lub ich bohaterami.
    Zobacz opis

    Szlaki Frontu Wschodniego I Wojny Światowej w różnych rejonach Polski, Szlak Powstania Wielkopolskiego czy Szlak Powstańców Śląskich. Te trasy turystyczne już są, można nimi wędrować.

    Wy także możecie zaproponować swój szlak. Jego przygotowanie może być świetną okazją do klasowego lub rodzinnego wyjazdu. Niekoniecznie musi dotyczyć rozległego terenu czy tak doniosłych wydarzeń jak I wojna światowa. Może nawet cenniejsze będzie odnalezienie miejsc nieco zapomnianych, postaci znanych niewielkiemu gronu. Postaci Współtwórców Niepodległości, niekoniecznie żołnierzy.

    Pamiętajcie, że przygotowanie takiego projektu, to nie tylko wędrówka „palcem po mapie”. Miejsca, które zaproponujecie w ramach trasy należy wcześniej zobaczyć. Sprawdzić, czy obiekty są udostępnione zwiedzającym, jak długo wędruje się pomiędzy poszczególnymi obiektami/miejscami, czy jest możliwość noclegu, itp. Dobrym dopełnieniem może być także krótki informator dla potencjalnych turystów.

  • Złóż życzenia Marszałkowi – przygotowanie i wysłanie kartek z życzeniami urodzinowymi lub imieninowymi do Muzeum w Sulejówku.
    Zobacz opis

    Tradycja świętowania imienin Marszałka Piłsudskiego sięgała czasów I wojny światowej. Po raz pierwszy na szerszą skalę dzień jego imienin (19 marca) świętowany był w 1915 roku. Piłsudski otrzymał od swoich podwładnych między innymi złoty zegarek z napisem: "Kochanemu Komendantowi – Korpus Oficerski".

    Specyficzne były imieniny w roku 1918, kiedy to Piłsudski był więziony w twierdzy magdeburskiej. Otrzymał wtedy bardzo wiele kartek z życzeniami, które Niemcy przekazali mu  dopiero po uwolnieniu z Magdeburga.

    W epoce e-maili i wiadomości SMS przygotujcie tradycyjną kartę z życzeniami imieninowymi (lub urodzinowymi) i wyślijcie ją do Muzeum w Sulejówku.

    Karta może być namalowana, narysowana, wyhaftowana, itp. – jej przygotowanie zależy od Waszej inwencji. Życzenia powinny odnieść się do konkretnej osoby i odbiegać od zwyczajowego szablonu.

  • Przeprowadzenie konkursu fotograficznego – ukazanie pomników współtwórców niepodległości np. J.Piłsudskiego, I.J.Paderewskiego.
    Zobacz opis

    W Sulejówku w pobliżu willi „Milusin”, w której Józef Piłsudski mieszkał w latach 1923-1926 można przysiąść na ławeczce obok Marszałka lub jego córek, Jadwigi i Wandy. W Katowicach, na dziedzińcu huty Baildon w roku 1937 odsłonięto nieistniejący już dziś pomnik Marszałka.

    Ile powstało pomników Marszałka w Polsce? Chyba trudno dziś policzyć.

    Ale Współtwórcy Niepodległości, to nie tylko Józef Piłsudski czy Ignacy Jan Paderewski. To także Tadeusz Czacki, twórca i organizator słynnego Liceum Krzemienieckiego, Samuel Bogumił Linde – autor „Słownika języka polskiego”, Klementyna z Tańskich Hoffmanowa, autorka literatury dziecięcej i pedagog oraz wielu, wielu innych. Organizując konkurs, nie zapomnijcie także, a może przede wszystkim, o bohaterach drugiego planu. Może dzięki konkursowi uda się odnaleźć zupełnie nieznany wam pomnik?

    Ważne, aby w ramach konkursu znalazły się także informacje, gdzie zostało zrobione zdjęcie, kogo przedstawia wraz z krótką informacją o bohaterze zdjęcia.

  • Selfie z bohaterem – stworzenie galerii pomników bohaterów.
    Zobacz opis

    Carpe diem... chwytaj dzień, jak napisał w Pieśni I 11 Horacy.

    Próbujemy uchwycić dziś sytuacje i obrazy, korzystając z tego, co mamy w zasięgu ręki, czyli najczęściej telefonu. Najlepiej, gdy w tej uchwyconej sytuacji jesteśmy i my.

    A zatem szukajcie pomników bohaterów Niepodległości, małych lub monumentalnych i... utrwalcie chwilę. Zróbcie ciekawe selfie, najlepiej tych mniej znanych bohaterów. Napiszcie gdzie, kiedy i z kim zrobiliście selfie. Czy był to pomnik wam znany, czy też wpadł wam w oko przy jakiejś okazji.

  • Nagranie reportażu lub audycji radiowej związanych z postacią walczącą o niepodległość.
    Zobacz opis

    Władysław Kopaliński w „Słowniku wyrazów obcych i zwrotów obcojęzycznych” „reportaż” określił następująco: reportaż – gatunek publicystyczno – literacki, żywy opis prawdziwych wydarzeń, oparty na obserwacji autora, reportażysty; łac. reportare – odnosić, zawiadamiać.

    Melchior Wańkowicz, niekwestionowany król reportażu i autor m.in. "Na tropach Smętka" powiedział tak: "Reportaż był już wtedy, kiedy pierwszy troglodyta przyniósł wiadomość o polanie, na której pasą się mastodonty".

    Reportaż radiowy nie musi być klasyczną formą relacji z wydarzenia. Może być opowieścią, w centrum której znajduje się bohater lub wydarzenie. Musi na pewno przykuwać uwagę, zaciekawiać. Możecie przy jego tworzeniu wykorzystać dostępną literaturę, przywoływać cytaty, sięgać do rodzinnych wspomnień. Ważny jest pomysł i wasza wyobraźnia. Jeśli uda się nagraną audycję przedstawić szerszemu gronu odbiorców (szkolne radio, rozgłośnia regionalna itp.), napiszcie o tym w sprawozdaniu. Pamiętajcie o dobrych praktykach, czyli informacji o tym, czyj tekst cytujecie, jeśli to konieczne o uzyskaniu zgody autora na publikację, o uzyskaniu odpowiednich licencji.

Szlak Trzech Świąt Rzeczypospolitej

Projekt uczczenia świąt państwowych: Konstytucji 3 Maja jako święta mądrości narodu i jego klasy politycznej, która potrafiła podnieść się z upadku i wskazać narodowi cele przyświecające sześciu pokoleniom Polaków; Wojska Polskiego 15 sierpnia – święta zwycięstwa zjednoczonego narodu nad zagrażającym bolszewizmem, zwycięstwa które stało się mitem założycielskim II Rzeczypospolitej; Niepodległości 11 Listopada – święta radowania się z wolności, suwerenności, a zarazem święta jedności narodu mimo różnych dróg wiodących do niepodległości.

Dowiedz się więcej

Szlak Żołnierzy Niepodległości

Projekt ocalenia od zapomnienia żołnierzy wszystkich formacji walczących o niepodległość i granice Rzeczypospolitej poprzez dbanie o miejsca pochówku oraz inne miejsca pamięci (tablice, krzyże, pomniki) i we współpracy z partnerami zewnętrznymi, np. samorządem, objęcie ich stałą opieką oraz popularyzacja wiedzy o nich.

Dowiedz się więcej

Szlak Dróg do Niepodległości

Projekt ukazujący wielość dróg prowadzących do wolności.

Dowiedz się więcej

Szlak Pierwszych Dni Wolności

Projekt organizacji wielu wydarzeń upamiętniających pierwszy dzień wolności w różnych miejscowościach i regionach.

Dowiedz się więcej