Szlak Żołnierzy Niepodległości

Projekt ocalenia od zapomnienia żołnierzy wszystkich formacji walczących o niepodległość i granice Rzeczypospolitej poprzez dbanie o miejsca pochówku oraz inne miejsca pamięci (tablice, krzyże, pomniki) i we współpracy z partnerami zewnętrznymi, np. samorządem, objęcie ich stałą opieką oraz popularyzacja wiedzy o nich.

Zadania

  • Przygotowanie do internetowego leksykonu biografii żołnierzy walczących o niepodległość.
    Zobacz opis

    Nie szukajcie daleko. Najpierw zajrzyjcie do historii własnej rodziny, obejrzyjcie rodzinne albumy, wypytajcie dziadków o ich przodków. Skontaktujcie się z tymi członkami rodziny, którzy mieszkają w innej części Polski lub świata. Inspiracją może być także wizyta na cmentarzu i napis na nagrobku, który do tej pory był tylko nic nie mówiącą informacją. Ważne jest, aby nasza pamięć obejmowała nie tylko dowódców, ale także tysiące szeregowych żołnierzy.

  • Chwała bohaterom – uczczenie miejsc pochówku bohaterów związanych z walkami o wolną Polskę.
    Zobacz opis

    Powstańcy styczniowi na warszawskich Powązkach, legioniści na Cmentarzu Rakowickim w Krakowie, Orlęta na Cmentarzu Orląt we Lwowie. Wiemy jak trafić na te mogiły. Są najczęściej zadbane i palą się na nich znicze.

    Ale miejsc pochówku żołnierzy Niepodległej jest bardzo wiele. W Polsce i poza jej granicami. O wielu wiemy (Szlak Zachodni Powstania Wielkopolskiego, mogiły powstańców styczniowych, mogiły żołnierzy I wojny światowej). Ile pozostaje zapomnianych albo zaniedbanych?

    Oddajcie chwałę bohaterom w wybrany przez siebie sposób (warta honorowa, specjalna szarfa, odnowienie mogiły lub napisów itd.). Postarajcie się zadbać szczególnie o te miejsca, które są mniej eksponowane.

    Możecie pokusić się przygotowanie dalszej wyprawy np. na tereny dawnego Związku Sowieckiego, gdzie pochowani są polscy zesłańcy. Przy tej okazji można także nawiązać kontakt z ich potomkami.

  • Otoczenie opieką miejsca pamięci.
    Zobacz opis

    Miejsce pamięci, to coś więcej niż pomnik czy obelisk. To grób lub cmentarz wojenny; nieruchomość lub obiekt budowlany albo jego pozostałości, upamiętniające postaci lub wydarzenia znaczące dla Narodu i Państwa Polskiego, a w szczególności pomnik, krzyż przydrożny, kapliczka, kopiec, inny obiekt lub przedmiot związany z wydarzeniami czy postaciami znaczącymi dla naszego dziedzictwa; w szczególności tablica pamiątkowa.

    Odszukajcie w swoim otoczeniu takie miejsca. Być może oprócz zaopiekowania się nim (przez dłuższy czas, a nie w ramach jednorazowej akcji) warto będzie przypomnieć z jakimi wydarzeniami jest związane albo zadbać o odnowienie czy zabezpieczenie terenu wokół. Miejsce pamięci może być także doskonałą inspiracją do dalszych poszukiwań – intelektualnych lub turystycznych.

  • Stworzenie galerii zdjęć związanych z miejscami pamięci.
    Zobacz opis

    Miejsce pamięci, to coś więcej niż pomnik czy obelisk. To grób lub cmentarz wojenny; nieruchomość lub obiekt budowlany albo jego pozostałości, upamiętniające postaci lub wydarzenia znaczące dla Narodu i Państwa Polskiego, a w szczególności pomnik, krzyż przydrożny, kapliczka, kopiec, inny obiekt lub przedmiot związany z wydarzeniami lub postaciami znaczącymi dla naszego dziedzictwa; w szczególności tablica pamiątkowa.

    O wielu z nich wiedzą tylko najbliżsi mieszkańcy lub grono pasjonatów. A przecież każde z miejsc wiąże się z jakimś wydarzeniem lub postacią. Stwórzcie galerię zdjęć związanych z takimi miejscami, wybierając myśl przewodnią łączącą fotografie. Opatrzcie je ciekawymi opisami i udostępnijcie szerszemu gronu.

    Galeria może zostać zaprezentowana w Internecie na specjalnej stronie, ale na pewno dużo ciekawsze będzie pokazanie jej w plenerze. Trzeba wtedy odpowiednio przygotować eksponaty, aby nie uległy zniszczeniu oraz nie stwarzały niebezpieczeństwa dla zwiedzających.

  • Eksponat dla Muzeum Historii Polski – udział w akcji Muzeum, pozyskanie eksponatu związanego z okresem odzyskiwania niepodległości.
    Zobacz opis

    Ogólnoświatowa społeczna zbiórka pamiątek historycznych dla Muzeum Historii Polski „Małe Wielkie Historie” zainaugurowana została w 2016 roku. Informacje o tym jak włączyć się do zbiórki znajdziecie: http://muzhp.pl/pl/c/1684/wielka-zbiorka-pamiatek-dla-muzeum-historii-polski

  • Zorganizowanie wyprawy szlakiem wybranej formacji wojskowej związanej z regionem.
    Zobacz opis

    "Spotkał was ten zaszczyt niezmierny, że pierwsi pójdziecie do Królestwa i przestąpicie granicę rosyjskiego zaboru, jako czołowa kolumna wojska polskiego, idącego walczyć o oswobodzenie ojczyzny." Tymi słowami 6 sierpnia 1914r. przemówił do żołnierzy I Kompanii Kadrowej Józef Piłsudski. Kompania opuściła krakowskie Oleandry, kierując się ku granicy z Królestwem Polskim w celu wywołania powstania przeciw carowi Mikołajowi II. Jej wymarsz poprzedziło siedmiu ułanów pod dowództwem porucznika Władysława Beliny – Prażmowskiego. Był to pierwszy oddział kawalerii legionowej.

    Historia Legionów – przyczyna powstania, szlak bojowy i żołnierze z nimi związani są powszechnie znani. Jednak w okresie zaborów Polacy „wybijali się na niepodległość” podczas powstania listopadowego czy styczniowego. Wcześniej w trakcie insurekcji kościuszkowskiej, a później podczas powstania wielkopolskiego czy powstań śląskich.

    Szlaków bojowych było wiele, ale o niewielu wiemy i pamiętamy. O formacjach wojskowych pewnie jeszcze mniej. Sprawdźcie, czy w Waszym regionie znajduje się taki szlak i jakich formacji żołnierze na nim walczyli. Zorganizujcie wyprawę wybranym szlakiem, odpowiednio ją dokumentując.

    Może ta wędrówka stanie się inspiracją do opracowania nowego szlaku?

Szlak Trzech Świąt Rzeczypospolitej

Projekt uczczenia świąt państwowych: Konstytucji 3 Maja jako święta mądrości narodu i jego klasy politycznej, która potrafiła podnieść się z upadku i wskazać narodowi cele przyświecające sześciu pokoleniom Polaków; Wojska Polskiego 15 sierpnia – święta zwycięstwa zjednoczonego narodu nad zagrażającym bolszewizmem, zwycięstwa które stało się mitem założycielskim II Rzeczypospolitej; Niepodległości 11 Listopada – święta radowania się z wolności, suwerenności, a zarazem święta jedności narodu mimo różnych dróg wiodących do niepodległości.

Dowiedz się więcej

Szlak Współtwórców Niepodległości

Projekt wydobycia na światło lokalnych działaczy i dowódców Polskiej Organizacji Wojskowej, bohaterów drugiego planu, nauczycieli, ludzi kultury itp., osób zasłużonych dla Niepodległości.

Dowiedz się więcej

Szlak Dróg do Niepodległości

Projekt ukazujący wielość dróg prowadzących do wolności.

Dowiedz się więcej

Szlak Pierwszych Dni Wolności

Projekt organizacji wielu wydarzeń upamiętniających pierwszy dzień wolności w różnych miejscowościach i regionach.

Dowiedz się więcej