Szlak Pierwszych Dni Wolności

Projekt organizacji wielu wydarzeń upamiętniających pierwszy dzień wolności w różnych miejscowościach i regionach.

Zadania

  • Kartka z kalendarza – moja miejscowość 100 lat temu – przygotowanie, według ustalonego formatu, elementów kalendarza.
    Zobacz opis
    kartka_z_kalendarza

    Znacie to miejsce? Na mapie to ten sam punkt, a fotografie dzieli 100 lat.

    Wybierzcie w swojej miejscowości dwa miejsca, które dzieli cały wiek. Przyślijcie fotografie i opis wybranego miejsca. Co zmieniało się w jego przestrzeni podczas stu lat, jakie funkcje pełnił dany obiekt, jakie ciekawostki są z nim związane?

  • Historia mojej rodziny w czasie odzyskiwania niepodległości – utrwalenie relacji świadków (bezpośrednich lub pośrednich).
    Zobacz opis

    Wiarę, mowę ukraść mi mogliście,

    Ale serca z piersi nie wyrwiecie.

    Serce me zostanie zawsze polskie!

    Autor tych słów Wojciech Kętrzyński urodził się 11 lipca 1838 roku w Lötzen (obecnie Giżycko), jako Adalbert von Winkler - syn Józefa Winklera, oficera pruskiego i Niemki Eleonory z domu Raabe, pochodzącej z Nowej Wsi pod Iławą. Ojciec wywodził się ze szlacheckiej rodziny, a nazwisko zawdzięczał miejscowości "Kętrzyno" w powiecie wejherowskim. Dziadkowi dopisano „von Winkler” do nazwiska, a ojciec Wojciecha Kętrzyńskiego zaczął używać już tylko samego dopisku. W 1856 otrzymał list od siostry, z którego dowiedział się o polskim pochodzeniu i dawnym nazwisku rodowym Kętrzyński. Spowodowało to jego zainteresowanie polskością i naukę języka polskiego. W 1859 roku zdał egzamin maturalny i 13 października rozpoczął studia historyczne na Wydziale Filozoficznym Uniwersytetu Alberta w Królewcu. W 1861 roku przeprowadził urzędową zmianę imienia i nazwiska na Wojciech Kętrzyński. W ślad za nim zmieniło je także jego rodzeństwo. W późniejszych latach zaangażował się w działalność patriotyczną m.in. biorąc udział w powstaniu styczniowym, ale to już inna historia. Pamięć Wojciecha Kętrzyńskiego uczczono, nadając w roku 1946 mazurskiemu miastu Rastembork nazwę Kętrzyn.

    Fascynujące, prawda?

    Wasze historie rodzinne mogą być równie niesamowite. Wzbudźcie w sobie ciekawość; zagłębcie się w rodzinne wspomnienia, przejrzyjcie albumy ze zdjęciami. Może ktoś notował bieżące wydarzenia, które do tej pory pozostały nieopracowane? A może w rodzinnym przekazie istnieją opowieści, które będziecie mogli zweryfikować?

    Forma opracowania pozostaje waszym wyborem – może być zapisana lub nagrana; może być przedstawieniem teatralnym. A może spróbujecie stworzyć komiks?

  • Pierwszy dzień wolności
    Zobacz opis

    Udział w konkursie literackim (w przypadku uczestnictwa w zewnętrznych ogólnopolskich konkursach organizowanych przez IPN warunkiem zaliczenia zadania jest otrzymanie tytułu finalisty, laureata konkursu lub zaangażowanie do wzięcia udziału w konkursie min. piętnastu osób).

  • Wolność - kocham i rozumiem – przygotowanie niepodległościowego spotu reklamowego.
    Zobacz opis

    Św. Jan Paweł II podczas jubileuszowej Mszy na Jasnej Górze, dnia 19 czerwca 1983 r. powiedział, że: naród jest prawdziwie wolny, gdy może kształtować się jako wspólnota określona przez jedność kultury, języka, historii. Państwo jest istotnie suwerenne, jeśli rządzi społeczeństwem i zarazem służy dobru wspólnemu społeczeństwa i jeśli pozwala narodowi realizować właściwą mu podmiotowość, właściwą mu tożsamość. To pociąga za sobą między innymi stwarzanie odpowiednich warunków rozwoju w zakresie kultury, ekonomii i innych dziedzin życia społecznej wspólnoty. Suwerenność państwa jest głęboko związana z  jego zdolnością promowania wolności narodu, czyli stwarzania warunków, które mu pozwolą wyrazić całą swoją własną tożsamość historyczną i kulturalną, to znaczy pozwolą mu być suwerennym poprzez państwo.

    Chłopcy z Placu Broni wypowiedzieli się przez piosenkę.

    Przygotowując spot, zastanówcie się, czym dla was jest wolność i co chcecie przekazać innym.

  • Symbol Niepodległej – przygotowanie projektu graficznego.
    Zobacz opis

    Zbigniew Herbert ku pamięci swojego kuzyna Edwarda zamordowanego w Katyniu napisał wiersz „Guziki”. Sparafrazowane słowa z tego wiersza padają w filmie Andrzeja Wajdy „Katyń”: Guziki... Zostaną po nas tylko guziki. Dla wielu osób stały się one symbolem zbrodni katyńskiej, dlatego oksydowane guziki niejednokrotnie pojawiają się podczas ekspozycji Muzeum Katyńskiego.

    Poszukajcie swojego symbolu Niepodległej. Tego czegoś, co waszym zdaniem najpełniej obrazuje Niepodległą. Stwórzcie projekt graficzny tego symbolu.

  • Moja Ojczyzna Niepodległa – przeprowadzenie konkursu wokalnego lub recytatorskiego dla szkoły, kilku szkół lub środowiska lokalnego.
    Zobacz opis

    Jak długo w sercach naszych
    Choć kropla polskiej krwi,
    Jak długo w sercach naszych
    Ojczysta miłość tkwi,
    Stać będzie kraj nasz cały,
    Stać będzie Piastów gród,
    Zwycięży Orzeł Biały,
    Zwycięży polski lud.
    ......

    Piosenka powstała w końcu XIX wieku w Krakowie i stamtąd rozprzestrzeniła się po całej Polsce. Przedrukował ją Karol Miarka (nauczyciel, publicysta, pisarz, drukarz) i odtąd stała się bardzo popularna na Śląsku. Słowa o Wawelu, Wiśle i piastowskim rodzie stanowiły inspirację dla opracowania znaku graficznego Polaków w Niemczech – rodła, czyli symbolicznego przedstawienia biegu Wisły z zaznaczonym Krakowem.

    Rota czy Marsz I Brygady, to powszechnie znane pieśni kojarzone z niepodległością Polski. Inne, np. pochodzący z okresu powstania styczniowego Ostatni mazur, trudniej potrafimy umiejscowić we właściwym czasie.

    Konkurs wokalny lub recytatorski dzięki odpowiednim założeniom może być doskonałą okazją do odszukania i przypomnienia utworów mniej znanych czy wręcz zapomnianych.

    Przygotowując konkurs, pamiętajcie o zasadach organizacji tego typu wydarzeń (odpowiednia informacja, jasno określone zasady, promocja itd.)

    Konkursy przez Was organizowane mogą być także częścią innego większego projektu. Wtedy ważne jest, aby wasz udział nie ograniczył się tylko do uczestnictwa.

Szlak Trzech Świąt Rzeczypospolitej

Projekt uczczenia świąt państwowych: Konstytucji 3 Maja jako święta mądrości narodu i jego klasy politycznej, która potrafiła podnieść się z upadku i wskazać narodowi cele przyświecające sześciu pokoleniom Polaków; Wojska Polskiego 15 sierpnia – święta zwycięstwa zjednoczonego narodu nad zagrażającym bolszewizmem, zwycięstwa które stało się mitem założycielskim II Rzeczypospolitej; Niepodległości 11 Listopada – święta radowania się z wolności, suwerenności, a zarazem święta jedności narodu mimo różnych dróg wiodących do niepodległości.

Dowiedz się więcej

Szlak Współtwórców Niepodległości

Projekt wydobycia na światło lokalnych działaczy i dowódców Polskiej Organizacji Wojskowej, bohaterów drugiego planu, nauczycieli, ludzi kultury itp., osób zasłużonych dla Niepodległości.

Dowiedz się więcej

Szlak Żołnierzy Niepodległości

Projekt ocalenia od zapomnienia żołnierzy wszystkich formacji walczących o niepodległość i granice Rzeczypospolitej poprzez dbanie o miejsca pochówku oraz inne miejsca pamięci (tablice, krzyże, pomniki) i we współpracy z partnerami zewnętrznymi, np. samorządem, objęcie ich stałą opieką oraz popularyzacja wiedzy o nich.

Dowiedz się więcej

Szlak Dróg do Niepodległości

Projekt ukazujący wielość dróg prowadzących do wolności.

Dowiedz się więcej